آیا برای سرو همبرگرهای آزمایشگاهی، حشرات سرخ شده و غذاهای چاپ شده توسط پرینترهای سهبعدی آماده هستید؟! با رشد سریع جمعیت کرهی زمین و رسیدن آن به ۸ میلیارد نفر، دغدغهی تأمین غذا بیش از پیش احساس میشود. با اینکه نیاز به تأمین غذا روز به روز شدیدتر میشود اما کارخانههای صنعتی با تخلیه فاضلابهای خود خسارتهای جبران ناپذیری را به محیط زیست وارد میکنند. به لطف برخی علوم فنی، ما در تلاش برای یافتن راههای جدیدی هستیم که علاوه بر جلوگیری از تخریب محیط زیست، به تولید مواد غذایی طبیعی و مغذی کمک کنیم. در راستای این تلاش، مجموعهای از محصولات و پروژههایی که هدف آنها کاهش اثرات مخرب تولید خوراک بر روی محیط زیست و آغاز نسل نوین کشاورزی است را به شما معرفی کنیم.
۱) شیرینی سه بعدی
سیستمهای سهبعدی یکی از پیشگامان عرصهی چاپ مدلهای سهبعدی به شمار میرود، و از سال 2014 وارد صنعت تغذیه شده است. به عنوان مثال ChefJet و ChefJet Pro با اینکه هنوز در ابعاد صنعتی شروع به کار نکردهاند، میتوانند محصولات فوقالعاده دقیقی از شیرینیها را تولید کنند. در ژانویه سال جاری، سیستمهای سهبعدی با همکاری شرکت هرشی، به گسترش خط تولید CocoJet پرداختند. با این حال به نظر میرسد که سایر محصولات این شرکت به ظاهر زیاد جذاب نباشد.
۲) غذا با مواد اولیهی سفارشی
اگر از فنآوریهای تولید مواد خوراکی آینده چیزی فراتر از شیرینی و محصولات قندی انتظار دارید، ماشین پرینتر طبیعی Foodini پاسخگوی خوبی برای رفع نیازهای شماست. کافی است مواد اولیه مورد نظرتان را انتخاب و در جاهای تعیین شده در داخل محفظه این دستگاه قرار دهید تا آماده طبخ گردند. حتی اخیراً محفظههایی که از پیش توسط مواد اولیه تازه پر شدهاند نیز مورد بررسی قرار گرفتهاند.
همچنین این دستگاه با تزئین زیبای خوراکیها، به شما کمک میکند تا تنقلات سالم و تهیه شده از مواد اولیه دلخواه خود را تهیه کنید.
۳) خوراکیهای روییدنی
Chloe Rutzerveld از طراحان صنعت تغذیه، با پروژه "خوراکیهای روییدنی" خود، نوع جدیدی از غذاهای چاپ شده توسط پرینترهای سهبعدی را ارائه میدهد. پیشنهاد او این است که پرینترها به تولید دانهها، هاگها و مخمرهایی بپردازند که قابلیت رشد به صورت طبیعی را داشته باشند. کاهش اثرات مخرب کشاورزی، کاهش حمل و نقل، از بین بردن زبالههای مواد غذایی و دسترسی به مواد اولیهی تازه از اهداف این پروژه است.
۴) محصولات خشک
تکنیکهای صنعتی مانند پردازش در فشار بالا (HPP) میتواند مواد غذایی را بدون نیاز به حرارت شدید و یا افزودن مواد نگهدارنده شیمیایی از میکروارگانیسمها پاکسازی کند و همین موضوع باعث کمک به افزایش طول عمر غذاهای آماده میشود. همچنین در مقیاسهای کوچکتر، تبخیر آب روش مناسبی برای تبدیل مواد غذایی تازه به تنقلاتی با ماندگاری بالا و سبزیجات خشک میباشد.
۵) کشاورزی پشتبامی
شاید افزایش طول عمر مواد غذایی باعث صرفهجویی در هزینهها و منابع شود اما راههای بهتری نیز وجود دارد. در شهر نیویورک شرکتهایی مانند بروکلینگرانژ و گاتهامگرینز پشتبامهایشان را تبدیل به مزارع کشاورزی خود نمودهاند. این مزارع با استفاده از سیستمهای آبیاری دورهای و انرژی خورشیدی علاوه بر تولید محصولات تازه، نقش سیستم سرمایش و گرمایش و تهویه هوای ساختمانهای زیرین خود را نیز به عهده دارند. گاتهامگرینز با افزودن ۲۰۰۰۰ فوت مربع دیگر به این زمینهای کشاورزی در سال ۲۰۱۳، قادر است سالانه چیزی حدود ۲۰۰ تن گوجهفرنگی و سبزیجات طبیعی تولید کند.
۶) پرورش گیاه در مه
شرکت GrowCubes واقع در بروکلین، آیندهی صنعت کشاورزی را در ایروپونیکس میبیند. ایروپونیکس محفظه بستهای است که در داخل آن به جای آبیاری مستقیم گیاهان از مه و بخارآب استفاده میشود. به گفتهی این شرکت با استفاده از این روش میتوان تا ۹۵ درصد در مصرف آب صرفهجویی کرد. همچنین به دلیل کم حجم بودن این دستگاه (چیزی حدود ۶ فوت مربع) استفاده از آن در داخل خانههای مسکونی ممکن شده است. گفتنی است که این روش سرعت بسیار بیشتری نسبت به فرآیند کاشت معمولی دارد. به طوریکه از آغاز کاشت تا برداشت محصولی مانند توتفرنگی فقط چهار تا شش هفته زمان مورد نیاز است.
۷) گوشت دودی زیرآبی
مدتی است که جلبکها (به ویژه جلبکهای دریایی) به یک افزودنی اصلی در بین غذاهای روزمره تبدیل شدهاند. با این حال ذهنیت عموم مردم از "یک غذای خوب" همچنان به عنوان یک چالش بزرگ مد نظر است. در این زمینه مرکز نوآوری غذایی دانشگاه ایالتی اورگان از ایدهی جالب خود پرده برداشت. کریس لانگدن، یکی از محققان در زمینهی گونههای آبزی، شروع به توسعه دادن یک گونه جلبک دریایی به نام دالس کرده است. این نوع جلبک رشد سریعتری نسبت به گونههای وحشی دارد و حاوی ویتامینها، آنتی اکسیدانها و پروتئینهای فراوانی است. همچنین طبق گزارشات طعمی مانند گوشت دودی سرخ شده دارد.
۸) حشرات
سوسکها فواید زیادی برای بدن دارند. در حال حاضر حدود ۸۰ درصد مردم جهان از حشرات به صورت طبیعی در وعدههای غذایی خود استفاده میکنند. برای مثال جیرجیرک حاوی مقدار زیادی آهن و پروتئین است و تهیه آن نسبت به گوشت و مرغ، آسیب کمتری به محیط زیست وارد میکند.
تأسیساتی مانند اونتاریو، مزارع هزاره بعدی کانادا، سوسکهای پرورش یافته را در قالب آرد، خوراک دام و حیوانات خانگی و یا حتی به صورت منجمد و خشک شده به فروش میرسانند. شرکتهایی مانند اگزو با استفاده از این آرد به تولید نوشیدنیهای پروتئینداری میپردازند که هرچند که شاید کمی طعم آنها گیاهی باشد ولی دارای مواد مغذی بسیاری هستند و همچنین مقدار کمتری کربن نسبت به سایر محصولات دارند.
۹) گوشتهای آزمایشگاهی
شاید محصولات تهیه شده از حشرات به ذائقه هرکسی خوش نیایند. اما بدون شک اکثر مردم از یک همبرگر خوب استقبال میکنند. با این حال پرورش دام در مقیاسهای بزرگ استفاده از منابع فراوانی را میطلبد. از طرفی رفتار انسانی با حیوانات از موضوعاتی است که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. پروفسور مارک پست از دانشگاه فناوری آیندهوون از سال ۲۰۰۸ تحقیقات خود را بر روی موردی به نام "گوشت تهیه شده در شرایط آزمایشگاهی" آغاز کرده است. محور اصلی این پروژه برداشتن بدون درد بافت عضلانی از یک گاو و پرورش سلولهای آن در شرایط آزمایشگاهی بود. این پروژه با هزینهای حدود ۳۲۵۰۰۰ دلار برای تهیهی یک همبرگر در سال 2013 پرده برداری شد. واضح است که این قیمت بسیار بالاست و در آینده باید به اندازهی مقرون به صرفهای پایین بیاید. با توجه به مطالعات انجام گرفته در دانشگاه آکسفورد تولید گوشت گاو به این روش به میزان ۹۹ درصد فضای کمتری نسبت به دامداری سنتی نیاز دارد.
۱۰) وعدههای غذایی نوشیدنی
اگر شما به غذاهای مغذی و بیدردسر علاقه دارید پس وعدههای غذایی مانند Soylent و Ambronite مورد پسند شما واقع خواهند شد. اخیراً سویلنت با یک مکمل جلبکی به عنوان جایگزین روغن ماهی مورد استفاده قرار میگیرد.
آمبرونیت نیز یک نوشیدنی حاوی مواد غذایی اساسی است اما هزینهی بالایی دارد. این وعدههای غذایی نوشیدنی در کنار تأمین غذای تعداد بیشتری از مردم آسیب کمتری نیز به محیط زیست وارد میکنند. با این حال از نظر داوران این وعدههای غذایی در طولانی مدت نمیتوانند جایگزین "غذاهای واقعی" شوند.
۱۱) کشاورزی در فضا
با افزایش دامنهی اکتشافات در فضا، کاشت محصولات زراعی به یک نیاز اساسی تبدیل شدهاست. در سال گذشته ناسا پروژه سیستم پرورش گیاه خود را که وجی نام دارد با آزمایش Veg-01 آغاز کرد. در این سیستم دانههای کاهو درون بالشتکهایی که از خاک رس کلیسینه (مانند خاک زمینهای بیسبال) پر شده بودند، قرار گرفتند. هدف اولیه این آزمایش عیبیابی سخت افزاری و همچنین نظارت بر تأثیر سطح میکروبی بر روی گیاهان جهت حصول اطمینان از سلامتی آنها برای مصرف بود.
در ماه مارس سال جاری Veg-03 کار خود را به همراه "Tokyo Bekana" و با کشت کلم آغاز کرد. اطلاعات به دست آمده از آزمایشات قبلی به عنوان راهنمایی برای اصلاح طراحی بالشتکها، کودها، گونههای گیاهی و عوامل دیگر برای پرورش گیاهان سالم مورد استفاده قرار گرفت. این روش در کنار تأمین غذای فضانوردان، برایشان یک سرگرمی نیز به شمار میآید.