کودکان دنیای عجیبی دارند. دنیایی پر از تخیلات و آرزوهای رنگی که هر چند خیلی با دنیای سرد و بی‌جان ما بزرگ‌ترها متفاوت است اما ویژگی‌های خاص خودش را داراست. اغلب اگر از کودکان کم سن و سال سؤال کنید که شغل مورد علاقه‌شان چیست؟ یا قصد دارند در آینده چه کاره شوند؟ معمولاً پاسخشان در درجه‌ی اول فضانوردی و در مراتب بعدی پلیس، دکتر و یا مأمور آتش نشانی است.
اعتراف می‌کنم که خود من هم همیشه با شنیدن کلمه‌ی فضانورد یا فضا به وجد می‌آیم و حس خوشایند و هیجان‌انگیزی سراسر وجودم را فرا می‌گیرد. زیرا همیشه یقین داشتم و دارم که تجربه‌ی یک سفر فضایی و جدایی از زمین بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود و حس بسیار زیبایی در وجود انسان ایجاد می‌کند و همیشه مایلم برای یک بار هم که شده این حس فوق‌العاده را تجربه کنم.
جالب است بدانید از زمان شکل‌گیری اولین تمدن بشری بر روی کره‌ی زمین تا کنون انسان‌ها همواره در صدد یافتن اسرار جهان خلقت بوده‌اند و پیشرفت‌های علمی حاصل شده تا کنون همگی مدیون کنجکاوی‌های بشری است. در این میان بحث منظومه‌ی شمسی، جهان و ستارگان همواره جذابیت بیشتری به همراه داشته است.
استیون هاوکینگ می‌گوید:
سعی کنید همیشه کنجکاو باشید. به ستاره‌ها نگاه کنید و سپس به پاهای خود و سعی کنید درک بهتری در مورد آنچه که باعث ایجاد جهان شده است برسید.
متأسفانه شانس فضانورد شدن افراد معمولی بسیار کم است. البته تا زمانی‌که فضانورد روسی یوری گاگارین برای اولین بار در آوریل ۱۹۶۱ پا به فضا گذاشت مردم عادی به فضا سفر نکرده بودند. اما پس از او بیش از ۵۳۵ نفر از مردم موفق به انجام این کار شدند.
در ادامه این مسئله که چگونه به کمک فن‌آوری می‌توانید رویای فزانورد شدن خود را تحقق بخشید، بررسی می‌کنیم:
نیازمندی‌های اولیه
اولین مسئله‌ی مطرح شده در مورد این موضوع درک دقیق تمام شرایط اولیه است. خوشبختانه امروزه اینترنت با در بر داشتن منابع و دستور‌العمل‌های مختلف و دسترسی عموم مردم به این منابع در این زمینه کمک بسیاری به افراد علاقه‌مند می‌کند. اما معتبرترین اخبار در این زمینه مربوط به سایت ناسا است.
در ادامه سه مورد از شرایط اولیه‌ای که برای فضانورد شدن لازم است ذکر می‌شوند:
۱) داشتن مدرک کارشناسی در رشته‌های مهندسی، علوم زیستی و فیزیک و یا ریاضیات
۲) تجربه‌ی ۱۰۰۰ ساعت پرواز در هواپیمای جت
۳) معاینه‌ی فیزیکی و اطمینان از سلامتی
نکته‌ی مهمی که همواره باید به یاد داشته باشید این است که همیشه یک حداقل و حداکثر برای میزان سطح ارتفاع وجود دارد بنابراین اگر کودک شما یک ارتفاع متوسط برای پرواز مد نظر دارد سعی کنید او را متقاعد کنید که در صورتی که یک بسکتبالیست شود موفق‌تر خواهد بود.
ایجاد و افزایش علاقه‌مندی
تحقیقات مکرر حاکی از آن است که روحیه‌ی کودکان تا سن ۸ سالگی بسیار تأثیرپذیر است. این بدین معنی است که معرفی راه‌حل‌های صحیح به آن‌ها در سنین پایین می‌تواند عواقب بسیار مفیدی داشته باشد و تأثیرات عمیقی را بر زندگی آینده‌ی آن‌ها بگذارد.
یکی از راه‌حل‌ها برای افزایش علاقه‌ی فرزندتان انجام بازی‌های ساده‌ای است که برای کودکان طراحی شده است و بسیار مفیدند مثل بازی‌هایی که به معرفی منظومه‌ی شمسی اعم از خورشید، ماه، مریخ، پلوتون، زمین، زحل و زهره می‌پردازند و باعث افزایش اطلاعات و مهارت‌های کودکان می‌شود.
روش دیگر استفاده از وب‌سایت ناسا است که باشگاهی را برای کودکان و نوجوانان در نظر گرفته است که در این بخش می‌توانند به انجام بازی بپردازند. پروژه‌ی آریون که ناسا هنوز در حال تکمیل آن است، در صورت کامل شدن قادر به حمل چهار فضانورد به ایستگاه فضایی بین‌المللی خواهد بود و می‌تواند سکوی پیشرفتی برای تسهیل اکتشاف سیاره‌های کوچک و از همه مهمتر سفر به مریخ باشد. بازی‌های رایگان موجود در وب‌سایت‌ها شامل مارپیچ، نقطه خط، جستجوی کلمه و رنگ‌آمیزی کتاب است.
کاوش و کشف ستارگان
چند سال پس از آشنایی با فضا و بعد از این‌که موضوع فضانوردی کاملاً در ذهن کودک شما جاافتاده شد. نوبت حرکت به سمت موارد آموزشی است. به یاد داشته باشید اولین موضوعی که کودکان باید یاد بگیرند داشتن اطلاعاتی در مورد ستارگان و صور فلکی است. و برای یادگیری بهتر در این زمینه کامپیوتر و سایر دستگاه‌های هوشمند بهترین گزینه هستند.
البته اپلیکیشن‌های زیادی برای تحقق این امر وجود دارد اما در این میان Star Chart و Google Sky از جمله بهترین‌ها هستند. در این میان برنامه‌ی Star Chart بر روی سیستم عامل آندروید و iOS قابل استفاده است، اما پیشنهاد گوگل این است که بر روی آندروید اجرا شود. به کمک این برنامه‌ها شما می‌توانید اجرام آسمانی را شناسایی کنید.
در صورتی که بیشتر تمایل دارید از کامپیوتر استفاده کنید برنامه‌ی رایگان و منبع باز Stellarium بهترین گزینه برای شناخت افلاک و اجرام آسمانی است.
پس از تمام آنچه که تا کنون ذکر شد اکنون بهترین زمان برای معرفی کودکتان به برنامه‌ی فضایی Kerbal است. kerbal یک بازی آموزشی است که امکان ایجاد یک برنامه‌ی فضایی و کشف ستارگان را فراهم می‌آورد و فیزیک مداری و مؤلفه‌های فضایی را وارد زندگی واقعی شما می‌کند.
ببین و یادبگیر
فیلم‌های موجود در زمینه‌ی فضا و فضاپیما می‌تواند تا حد زیادی باعث افزایش علاقه‌ی فرزند شما نسبت به مقوله‌ی فضانوردی می‌شود و مثل همیشه یوتیوب بهترین کانال برای شروع است. کانال رسمی ناسا نیز یک منبع غنی برای ارائه‌ی سخنرانی و مستند و مصاحبه‌ی هیئت مدیره و فیلم‌های مستقیم از فضا است. کانال Space.com نیز یکی از بزرگترین وب‌سایت‌های خبری در زمینه‌ی فضا و نجوم بر روی وب است.
از کانال یوتیوب می‌توان برای ایجاد حس کنجکاوی بیشتر نیز استفاده کرد. به عنوان مثال در ویدئوی زیر می‌توانید ۱۰مورد از شگفت‌انگیزترین اکتشافات فضایی را ببینید.
مهم‌ترین مسئله در زمینه‌ی سفر کودکان به فضا این است که مطمئن شویم که آن‌ها در زمینه‌ی خطرات سفر فضایی اطلاعات کافی در اختیار دارند و ریسک این سفر پرخطر را به جان می‌خرند.
زیرا همانگونه که می‌دانید چلنجر پس از گذشت ۷۳ ثانیه از پروازش در سواحل فلوریدا از هم پاشیده شد و باعث کشته شدن ۷ نفر شد. شکسته شدن یک قطعه از فوم کلمبیا نیز هنگام ورود به تگزاس باعث کشته شدن تمام ۷ خدمه‌ی آن شد.
البته تجارب متعارف‌تری نیز در این زمینه وجود دارد. یکی از این نمونه‌ها فیلم "من می‌خواهم یک فضانورد شوم" است. این فیلم وضعیت فعلی و گذشته‌ی برنامه‌ی فضایی آمریکا را نشان می‌دهد و آنچه را که در آینده انتظار می‌رود شاهد آن باشیم پیش‌بینی می‌کند.
بدون شک تأثیر تصاویر نیز گاهی می‌تواند به قدرتمندی بسیاری از فیلم‌ها باشد. دو نمونه از مهم‌ترین سایت‌هایی که امکان دانلود و مشاهده‌ی تصاویر را دارند ناسا و HubbleSite هستند.
HubbleSite تصاویری از فضا را که توسط تلسکوپ هابل گرفته شده است ارائه می‌دهد. تلسکوپ هابل یکی از بزرگترین و متنوع‌ترین تلسکوپ‌های فضایی است که در حال حاضر وجود دارد. تصاویر ناسا نیز شامل عکس‌برداری کیهانی، تصاویر فضاپیماها و فضانوردان است.
اجازه دهید کودکان همه چیز را با چشمان کوچک خود ببینند
شاید مهم‌ترین موضوع در علاقه‌مندی کودکان به فضانوردی امکان دیدن فضا از نزدیک باشد.
کسانی که حلقه‌های زحل را از طریق تلسکوپ دیده‌اند می‌دانند که چه‌قدر این تجربه فراموش نشدنی است. چیزی که احساسات شما را برمی‌انگیزد و این احساس زیبا مابقی طول عمرتان با شما همراه می‌ماند.
جالب توجه است بدانید که برای دیدن آسمان شب به شکلی مؤثر نیازی به داشتن تلسکوپ ندارید و حتی اگر یک دوربین چشمی نیز داشته باشید کافی است. برخی دوربین‌های سنگین وجود دارند که به کمک آن‌ها می‌توانید برد دید خود را کاهش دهید تا بتوانید بزرگ‌نمایی را بیشتر کنید.
بسیاری از سایت‌ها وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا بتوانید بهترین تلسکوپ یا دوربین چشمی را بر حسب نیاز خود انتخاب کنید. Space.com دارای راهنمایی‌های عالی است در رابطه با آسمان و تلسکوپ است. تلسکوپ رددیت کاملاً فعال است و به کاربران مشاوره و راهنمایی ارائه می‌دهد.
رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی یکی از قدرتمند‌ترین ابزارها برای تحقق اهداف هستند. می‌دانید کلیه‌ی سازمان‌های فضایی بزرگ دنیا و مجلات علمی نیز مانند بسیاری از ستاره‌شناسان برجسته و دانشمندان اکانت توئیتر و فیس‌بوک دارند. که از طریق این کانال می‌توان با آن‌ها در ارتباط بود و تصاویر و ویدئوهای ارسال شده از ایستگاه فضایی بین‌المللی را در آن مشاهده کرد.
به عنوان مثال پست‌های هدفیلد شامل توییت‌های آموزنده‌ای است که می‌توانید فرزندان خود را تشویق کنید که او را دنبال کنند و از کارهایش الهام بگیرند.
چگونه کودک شما می‌تواند از اطرافیان الهام بگیرد؟
برای انجام کارهای هنری می‌توان کودکان را به الهام گرفتن از طبیعت و اطرافیان تشویق کرد. اما این‌که موفق شویم او را به شغل‌های فضایی و شناسایی ستارگان ترغیب کنیم جای تأمل دارد.
یادداشت مترجم: اغلب ابزارهای معرفی شده در اینجا به زبان انگلیسی بودند. هرچند پیشنهاد ما این است که از همین ابتدا فرزندان خود را به مطالعه با زبان انگلیسی عادت بدهید ولیکن وب‌سایت‌های فارسی بسیاری نیز در زمینه فضانوردی وجود دارند که برای مراحل آغازین می‌توانند راهگشا باشند.
نرگس
