حدود یک سال پیش یک تیم تحقیقاتی کوچک از محققان موزیلا گرد هم آمدند تا بر روی اشتراکات واقعیت مجازی با وب باز تحقیق کنند. ترکیب این دو چگونه به نظر می‌رسد؟ آیا دنیای وب برای جلو بردن واقعیت مجازی به قدر کافی خوب عمل می‌کند؟ آیا کاربران به این موضوع اهمیت می‌دهند؟
در ماه ژوئن سال گذشته ما کارمان را با انتشار یک برنامه‌ی جدید واسط (API) واقعیت مجازی وب برای نسخه‌ی ویژه‌ای از فایرفاکس آغاز کردیم. از آن پس توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از یک مرورگر وب و استفاده از کدهای جاوا به Oculus Rift وصل شوند و تجربه‌ی جدیدی را برای کاربران خلق کنند. تجربه‌ای که نه فقط وب‌سایت‌ها بلکه تمامی جهان وب می‌تواند با وارد کردن یک آدرس به آن متصل شود.
پس از این کار بازخورد جامعه‌ی وب، انتظارات بیشتری را از ما می‌طلبید.
این تکنولوژی هنوز در روزهای آغازین خودش است و ممکن است مشکلات کوچکی هم داشته باشد ولی لذت ساخت فضاهای غرق کننده گروهی از سازندگان را تشویق کرده است که به ساخت تجارب واقعیت مجازی وب بپردازند. امروزه اگر از سایت mozvr.com بازدید کنید یا webvr# را در توئیتر جست‌وجو کنید می‌توانید با یک هواپیما بر بام یخ‌های قطبی پرواز کنید و با دستان تان رنگین‌کمان را لمس کنید.
در دنیایی که هنوز تمامی منابع نامحدود نیستند و هنوز کارهای زیادی باید روی وب جهانی و وب موبایل انجام شود شاید برایتان جالب باشد که چرا ما اینقدر به کار در زمینه‌ی واقعیت مجازی علاقه‌مند هستیم.
اشتیاق توسعه‌دهندگان و کاربران، به اضافه‌ی استقبال مصرف‌کنندگان از واقعیت مجازی، باعث شده است تا تیم ما در کار بر روی واقعیت مجازی مشتاق‌تر شود. ما معتقدیم که واقعیت مجازی جای رشد دارد و بخش مهمی از آینده‌ی وب را دربر خواهد گرفت.
برای شروع، ما معتقدیم واقعیت مجازی در حال حاضر به یک واقعیت در جهان فناوری تبدیل شده است و این بسیار شگفت‌انگیز است. بعد از چندین شروع اشتباه به نظر می‌رسد که با تولید قطعات دیجیتال ارزان‌قیمت، می‌توانیم واقعیت مجازی را برای مصرف کننده با قیمت پایین‌تری از گذشته عرضه کنیم.
در عرض ۱۲ ماه شرکت‌های بزرگ تکنولوژی جهان از فیس‌بوک گرفته تا گوگل و سونی آغاز به رقابت در عرصه‌ی تولید پلتفرم‌های واقعیت مجازی خواهند کرد و حتی ممکن است نسل اول این تکنولوژی تجارت آن‌ها را دگرگون کند. در بهار امسال تیم ما از چندین دفتر شرکت اچ‌تی‌سی در سان‌فرانسیسکو بازدید کرد و هدست وایو تولید این شرکت را امتحان کرد. من روز بعد از این بازدید متن زیر را برای همکارانم در موزیلا ارسال کردم:
من در یک مغازه‌ی تعمیرات ربات‌های آسیب‌دیده ایستاده بودم و به قسمت‌های داخلی یک آدم‌آهنی مکانیکی غول‌‌پیکر نگاه می‌کردم و با دستانم چرخ‌دنده‌های داخل بدن آن را حرکت می‌دادم. و مثل یک دیوانه می‌خندیدم. کوچکترین اعضای بدن و دست و پاهایم به قدری خوب در انجام این کار درگیر شده بودند که فراموش کرده بودم داخل یک شبیه‌سازی هستم. دقت بالای این سیستم ترس من را از بین برد (و در واقع نیازی به نگرانی در مورد خطاهای کوچک سیستم نیست). من کاملاً سرگرم شده بودم و می‌خواستم کارهایی را که این سیستم قادر به انجام آن‌ها است را بیشتر کشف کنم. Diego یک تکه استیک را در نمونه‌ی نمایشی آشپزی بر روی زمین انداخت و خود‌به‌خود پایش را کنار کشید تا آن را له نکند.
این تکنولوژی دنیا را عوض خواهد کرد. هر چند من حدود یک سال است که بر اساس کیفیت HMDهای کنونی و توانایی این تکنولوژی در شکستن مرز قیمت، کارایی، و کوچک سازی روی این موضوع تاکید دارم، ولی چیزی که امروز دیدم باعث شد این موضوع برایم به یک حقیقت تبدیل شود.
عکس‌العمل من غیرعادی نبود. هر کسی که تجربه‌ی واقعیت مجازی را داشته باشد این موضوع را تصدیق خواهد کرد. این‌که حس کنی واقعاً در یک دنیای مجازی هستی حس عجیبی است. مثل بار اولی که یک واسط کاربر گرافیکی به بازار آمد یا آن لحظه‌ای که Steve Jobs روی یک لیست اسکرول کرد. هر یک در زمان خود یک پدیده بودند واقعیت مجازی هم این پتانسیل را دارد که به یک پدیده‌ی تعامل کامپیوتر و انسان تبدیل شود و تا سال آینده این سخت‌افزار در ویترین مغازه‌ها موجود خواهد بود.
دلیل دیگر اشتیاق به واقعیت مجازی درون وب این است که ما باور داریم وب باعث بهبود واقعیت مجازی خواهد شد.
نسخه‌های قدیمی واقعیت مجازی هم به نوبه‌ی خودشان جذاب و شگفت‌انگیز هستند ولی یک سری محدودیت‌های اذیت‌کننده نیز دارند. مثلاً تجارب مجازی، نیاز به دانلود و نصب شدن دارند و اپ‌استورها و چندتکه‌ای بودن پلتفرم‌ها حجم و تنوع محتوا را محدود می‌کنند. اگر هدست شما با دوستانتان یکسان نباشد بدشانسی می‌آورید و اگر بخواهید تجربه‌ای از خودتان بسازید به مهارت‌های توسعه‌ی بازی نیاز خواهید داشت.
واقعیت مجازی بدون وب باز بسیار محدود می‌شود. واقعیت مجازی می‌توانست انقلابی در جهان کامپیوتر باشد ولی امروزه بیشتر شبیه انقلابی در بازی‌های کامپیوتری شده است.
حال واقعیت مجازی که تحت وب باشد را در نظر بگیرید، برای تجربه‌ی یک دنیای جدید از واقعیت مجازی روی لینکی کلیک می‌کنید و صحنه سریع بارگذاری می‌شود. دیگر نیازی به نصب نیست و وقت‌تان هم هدر نمی‌رود. از طرفی نیز حجم و تنوع محتوا بسیار زیاد است چرا که به کل وب با میلیاردها محتوا دسترسی دارید. بقیه‌ی المان‌های زندگی دیجیتالی شما مثل فیس‌بوک و توئیتر و بی‌بی‌سی هم در آن قرار دارند.
بدون توجه به نوع هدست می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید و تجارب خود را با افرادی که هدست ندارند نیز به اشتراک بگذارید. به عنوان مثال یکی از دوستانتان دکمه‌ی لپ‌تاپ را می‌فشارد و با این عمل او بلوک‌های اطراف شما در زمین مجازی شکل می‌گیرند، از سوی دیگر نیز چندین بیننده در گوشی آیفون خود این جریان را به صورت زنده تماشا می‌کنند.
همه‌ی این‌ها زیبا و روان هستند چرا که با افزایش سرعت موتورهای جاوا اسکریپت و تلاش‌هایی برای بالابردن قابلیت‌های مرورگرها برای نمایش بازی‌های ۳بعدی پلتفرم‌های وب سریع‌تر شده‌اند. مهم‌تر از همه این‌که خودتان هم می‌توانید این فضاها را ایجاد کرده و به اشتراک بگذارید زیرا ابزارهای آن باز بوده و آموزش آن‌ها موجود است و هیچ محافظتی هم وجود ندارد.
بزرگترین قدرت وب ظهور سریع آن است. راه‌حل‌های خلاقانه و پیچیده‌ای که از بلوک‌هایی با ساختمان ساده و کمترین میزان اتلاف وقت ایجاد شده‌اند. آوردن این ویژگی‌ها به واقعیت مجازی و ارتباط آن با دیگر جنبه‌های زندگی دیجیتالی ما باعث شده است که وب باز به صورت یک کاتالیزور واقعیت مجازی را به چیزی فراتر و بزرگ‌تر از بازی‌های کامپیوتری تبدیل کند.
در پایان باید گفت که تعهد و علاقه به کار بر روی واقعیت مجازی از یک احساس ضرورت استراتژیک ناشی می‌شود.
امروزه وب بیشتر از هر زمان دیگری در دسترس است ولی ما متوجه آن نمی‌شویم. در گوشی‌های موبایل وب در برنامه‌ها و سیستم عامل نهفته است. ما معتقدیم که استفاده از وب زمانی بهتر است که بتوانیم به طور مستقیم و بدون هیچ واسطه‌ای آن را لمس کنیم. در این صورت دسترسی به آن سریع‌تر و جالب‌تر خواهد بود. از آنجایی که ما می خواهیم شاهد رشد وب باشیم باید زودتر این تکنولوژی جدید را عرضه کنیم. هرجا که بحث تکنولوژی جدید باشد پشتیبانی وب از آن هم مطرح می‌شود. بنابراین در چند سال آینده کار بر روی این تکنولوژی با جدیت انجام خواهد شد.
ما معتقدیم که قادریم دنیای مجازی را بر روی وب باز بنا کنیم. در حال حاضر قسمت سخت آن انجام شده است و در حال حاضر وب در همه جا موجود است و فقط کافی است وب بیشتر به پشتیبانی از واقعیت مجازی بپردازد.
