مسکو - دو سال قبل من و سه روزنامهنگار دیگر در یکی از هتلهای هنگکنگ کار میکردیم و منتظر بودیم تا ببینیم جهانیان نسبت به افشای اسناد آژانس امنیت ملی آمریکا چه واکنشی نشان خواهند داد. پس از چند روز اسناد دیگری نیز منتشر شدند که نشان میدادند سایر دولتهای دموکراتیک بر فعالیتهای خصوصی شهروندان عادی که هیچ کار اشتباهی انجام ندادهاند نظارت میکنند.
ظرف چند روز، دولت ایالت متحده در واکنش به این افشاگری به من اتهام جاسوسی زد. وکلا به من و همکارانم توصیه کردند که فعلا به دلایل امنیتی به آمریکا برنگردیم. دیگر سیاستمداران نیز در رقابت بودند تا تلاشهای من را ضدآمریکایی و یا حتی به خیانت محکوم کنند.
گاهی بسیار نگران بودم که شاید زندگی مرفه خود را بیهوده در معرض خطر قرار دادهام و احساس میکردم احتمال اینکه مردم نسبت به این موضوع بیتوجه باشند وجود دارد. اما اکنون میفهمم که در اشتباه بودم و از این جهت بسیار خوشحالم. در طی دو سال گذشته اتفاقات بسیاری افتاد، تا اینکه بالاخره یک ماه قبل برنامه ردیابی تماس NSA، توسط دادگاه غیرقانونی اعلام شد و از طریق نهادهای مختلف دستور صادر شد تا دولت استفاده از این برنامه را متوقف کند. پس از اینکه هیئت تحقیقات کاخ سفید اعلام کرد که این برنامه حتی یک عملیات تروریستی را نیز متوقف نکرده، حتی رئیس جمهور (اوباما) نیز دستور متوقف شدن آن را داد.
این موضوع تحول در سطح آگاهی جهانی را میرساند!
پایان دادن به نظارت تودهای بر تماسهای تلفنی خصوصی یک پیروزی تاریخی برای حقوق شهروندی است. پس از این اتفاق بسیاری از موسسات در سراسر اروپا عملیات مشابهی را غیرقانونی اعلام کردند و محدودیتهای بسیاری را برای فعالیتهای آینده ایجاد کردند. سازمان ملل متحد نیز اعلام کرد نظارت تودهای بر حریم خصوصی افراد جزو قوانین نقض حقوق بشر محسوب میشود.
نمونهی دیگری از آگاهی جهانی در آمریکای لاتین اتفاق افتاد که تلاشهای شهروندان برزیل منجر به تصویب قانون Marco civil شد، قانونی که از حریم شخصی افراد در اینترنت محافظت میکند. بنابراین به دلیل نقش مهم شهروندان آگاه در اصلاح افراطگرایی دولتها، شورای اروپا خواستار تصویب قوانین جدید برای محافظت از کسانی شد که این افراطگرایی ها را گزارش میدهند.
متخصصین فناوریهای همواره به صورت خستگی ناپذیر در تلاش هستند تا با مهندسی مجدد، امنیت دستگاههایی که ما را احاطه کردهاند را تامین کنند. قبلا معایبی در زیرساختها بود و دولت برای تسهیل نظارت بر حریم خصوصی از آنها استفاده میکرد که اکنون بسیاری از این معایب شناسایی و تصحیح شدهاند.
علاوه بر اینها تدابیر حفاظتی فنی مانند رمزنگاری به طور پیشفرض در محصولات شرکتهای پیشگام مانند اپل فعال شده که این اطمینان را حاصل میکند که حتی اگر موبایل شما دزدیده شود، دادههای شما محرمانه خواهند ماند. چنین تغییرات تکنولوژیکی دسترسی به حریم خصوصی را فراتر از مرزهای اطمینان کردهاند. (ادوارد اسنودن در این مقاله از تلاشهای اپل و دیگر پیشگامان فناوری جهت حفظ حریم خصوصی افراد به شدت استقبال کرد، این در حالی است که بسیاری از مقامات دولتی، اپل را دوستدار مجرمان میدانند و میگویند بالاخره یک روز میرسد که تکنولوژی باعث مرگ یک کودک خواهد شد و پلیس به خاطر حفظ حریم خصوصی بیش از حد آیفون قادر به شناسایی مجرم نخواهد بود.)
اما با وجود بالارفتن سطح آگاهی عمومی و پیشرفت تکنولوژی، ما هنوز برای رسیدن به ارزشهای اخلاقی راه درازی در پیش داریم، برخی از محبوبترین خدمات آنلاین، داوطلبانه به برنامههای نظارتی NSA کمک میکردند، برخی دیگر از شرکتهای فناوری نیز توسط دولتهای سراسر جهان تحت فشار بودند تا به جای مشتریان به آنها خدمت کنند. جاسوسیهای انجام شده در استرالیا، کانادا و فرانسه نمونههایی دیگر ازسواستفادههای دولتها هستند و نشان میدهند که این اتفاقات تمامی ندارند.
بنابراین توازن قدرت میان حکومت و شهروندان هنوز کاملا برقرار نشده است اما این توازن در حال شروع به تغییر است، امروز برای اولین بار پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ سیاستی به وجود آمده که باعث شده جاسوسی آمریکا از شهروندانش کمرنگتر شود و همچنین خردورزی و انعطافپذیری جای ترس را بگیرد. با هر پیروزی در دادگاه، با هر تغییر در قانون ما نشان میدهیم که حقایق متقاعدکنندهتر از ترس هستند و به عنوان یک اجتماع میبایست ارزشهای حقیقی دنبال شوند.