جیمز آنجل، از اساتید اقتصاد دانشگاه جورج تاون، با تشبیه بیت‌کوین به my space، شبکه‌ای اجتماعی که مسیر را برای شبکه های اجتماعی قدرتمند دیگری مانند فیس‌بوک و توئیتر هموار کرد چنین میگوید: شاید امروزه پول دیجیتالی بیت‌کوین نواقص زیادی برای جایگزین شدن با پول واقعی داشته باشد اما ایده‌های بزرگی برای این تکنولوژی وجود دارد.

او معتقد است که پول دیجیتالی می‌تواند به کلی عملکرد جهان اقتصاد را تغییر دهد. اتفاقی که هم‌اکنون در حال رخ دادن است.

چندی پیش مشخص شد که بازار بورس سهام NASDAQ آمریکا، سیستمی را مورد آزمایش قرار داده است که در آن توسط تکنولوژی بیت کوین بر معاملات سهام شرکت‌های خصوصی در بازار‌های جداگانه نظارت می‌کرد.

براد پترسون، مدیر بخش تکنولوژی NASDAQ در این باره می‌گوید:

این آزمایش که از چند سال پیش کلید خورده بود، در بخش بازار خصوصی NASDAQ انجام گرفته است و به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که قبل از عرضه اولیه عمومی، راه‌های بهتری برای مدیریت سهام خود بیابند.

به طور خلاصه، NASDAQ قادر خواهد بود که معاملات بازار سهام را توسط تکنولوژی "بلاک‌چین" (Block chain) بیت کوین اداره کند. "بلاک‌چین" دیتابیسی عمومی است که توسط رایانه‌های پراکنده در اینترنت مالکیت پول‌های دیجیتالی را رصد می‌کند.

آنجل از این پروژه با عنوان "یک برنامه کاربردی بی نقص برای بلاک‌چین" یاد می‌کند. امروزه شرکت‌های عرضه کننده سهام اولیه با استفاده از تکنولوژی‌های Ad hoc معاملات خود را پی‌گیری می‌کنند اما بلاک‌چین می‌تواند تجارت خصوصی را ساده‌تر کند و راهی قابل اعتماد‌تر برای این شرکت‌ها برای حسابرسی به معاملات سهام خود به ارمغان بیاورد. پترسون می‌گوید:

مدیران اجرایی اغلب از ما خواهند پرسید: "چرا من نمی‌توانم سریعا بفهمم که چه کسی معامله کننده سهام من و چه کسی صاحب سهام من است؟" و این یک سوال به‌جا است!"

با وجود شرکت‌هایی که برای عرضه اولیه سهام خود ناچار به انتظاری طولانی مدت هستند و همچنین در پی یافتن راه‌های جدیدی برای تسویه حساب با کارمندان قبل از عمومی شدن سهام‌شان هستند، سیستم توسعه یافته توسط  NASDAQ می‌تواند پاسخگوی یک نیاز رو به رشد باشد.

مهمتر از همه، این پروژه می‌تواند جرقه‌ای برای استفاده از تکنولوژی بیت‌کوین جهت بهبود بازارهای سهام دولتی باشد. بازار‌های عمومی امروزی بسیار ناکارآمد به نظر می‌رسند، به طوری که برای حل و فصل هر معامله به سه روز زمان احتیاج دارند اما بلاک‌چین می‌تواند این مشکل را برطرف کند.

شاید این سوال پیش بیاید که آیا شرکتی که در بازار‌های خصوصی با بلاک‌چین کار می‌کند می‌تواند به نتایج مشابهی در بازار‌های عمومی نیز برسد؟ به نظر ما جواب این سوال مثبت است.  NASDAQ نه‌تنها در بازار سهام خودش، بلکه در هشت بازار سهام دیگر در اروپا اجرا می‌شود و این تکنولوژی را در دسترس افراد بی‌شمار دیگری نیز قرار می‌دهد.

بازسازی بازار با تکنولوژی‌های به کار رفته در بیت‌کوین

پترسون فقط یکی از کسانی است که معتقد است بلاک‌چین می‌تواند بازار عمومی سهام را بازسازی کند. یک شرکت دولتی و یکی از خرده‌فروشان آنلاین معروف به نام Overstock.com در حال ایجاد فناوری مبتنی بر بیت‌کوین است و امیدوار است توسط آن بتواند صدور سهام خود را به صورت آنلاین انجام دهد. غیر از این پروژه‌های منبع باز دیگری در نقاط مختلف دنیا در حال تحقیق بر روی ایده های اولیه مشابه هستند.

آنجل به این مفهوم با عنوان "سهام زنجیری" اشاره می‌کند و همانند پترسون فناوری بازار خصوصی NASDAQ را به عنوان سر‌آغازی برای بازار عمومی مبتنی بر بلاک‌چین می‌بیند. به گفته وی:

 فناوری NASDAQ نوعی برنامه کاربردی است که شرایط مناسبی را برای آزمایش فراهم کرده است.

در حال حاضر NASDAQ، نمونه‌ی اولیه‌ای به کمک پروتوکلی به نام پروتوکل بازِ دارایی ساخته است.این یکی از روش‌های تغییر شکل معاملات بیت کوین است تا بتوانند دارایی‌هایی به جز بیت‌کوین (مانند تجارت سهام) را نمایش دهند . این نمونه اولیه بر روی شبکه ماشین‌های موجود بیت‌کوین اجرا می‌شود. پترسون اعلام کرده است که NASDAQ به زودی آزمایش خود را بر روی شرکت‌های خصوصی خارجی آغاز خواهد کرد.

اما از طرفی آنجل در این مورد هشدار می‌دهد که موفق شدن در چنین امری -بالاخص در مورد بازار سهام دولتی- نیازمند غلبه‌ بر چالش‌های زیادی خواهد بود. NASDAQ و بازار‌های دیگر باید برای پیروزی در برابر یکی از شاخصه‌های بارز وال‌استریت که آنجل از آن با عنوان"سیاست محافظه‌کارانه" یاد کرده‌است، به فکر تقویت ایده‌هایی باشند که اساس بلاک‌چین را تقویت کند.

مهم‌تر از همه، آنجل در مورد این موضوع هشدار می‌دهد که این فناوری باید تعادل مناسبی بین ماهیت بلاک‌چین و نیاز به حفظ حریم خصوصی ایجاد کند. یکی از ویژگی‌های بارز بلاک‌چین این است که تمامی معاملات را بر روی صفحه‌ای که برای همه در هر زمانی قابل مشاهده است پی‌گیری می‌کند. اما همان‌طور که آنجل نیز اشاره کرده بود اکثر سرمایه‌گذاران ترجیه می‌دهند روند معاملاتشان به صورت خصوصی باقی بماند. یک سیستم سهام مبتنی بر بیت‌کوین باید راهی پیدا کند تا بتواند همزمان با عمومی کردن معاملات، هویت فردی سرمایه‌گذاران را پنهان نگه دارد.

بیت کوین

پترسون اعلام کرده در حال حاضر NASDAQ ابزار‌های زیادی را برای حفظ حریم شخصی ارائه می‌دهد.به گفته وی:

این مشابه همان روندی است که کیف پول بیت‌کوین با آن عمل می‌کند. ما می‌توانیم یک دید کلی برای شرکت‌ها و مردم جهت مشاهده معاملات خصوصیشان ایجاد کنیم اما آن‌ها نتوانند معاملات سایر شرکت‌ها را ببینند. با این وجود محققان ثابت کرده‌اند که حتی اگر شما پشت یک آدرس ناشناس مخفی شوید، باز هم راه‌هایی برای حدس زدن هویت واقعی شما وجود دارد.

پترسون، استفاده از تکنولوژی به کار رفته در بیت‌کوین را روشی مستقیم برای ایجاد تغییر در بازار‌های عمومی سهام می‌بیند. او معتقد است که شرکت‌هایی که از بلاک‌چین در بازار‌های خصوصی استفاده می‌کنند به احتمال زیاد از این فناوری در بازار‌های عمومی نیز استفاده خواهند کرد. اگرچه غلبه بر سرمایه‌گذاران آمریکا با سکون عظیمی مواجه است، ولی این سکون در کشور های در حال توسعه وجود ندارد. به گفته وی: ممکن است روزی شاهد پرش مستقیم کشور‌ها بر فناوری بلاک‌چین باشیم.